니까야 번역 불사 터
Toggle navigation
  • 0
  • 회원가입  |  정보찾기
  • 연구회
    • 인사말씀
    • 지 향
    • 번역 불사 터의 필요성
    • 연결된사이트
    • 후원보시 결산공고
    • 찾아오는 길
  • 마하 위방가
    • 개 요
    • pārājikakaṇḍaṃ
      • verañjakaṇḍaṃ
      • paṭhamapārājikaṃ
      • dutiyapārājikaṃ
      • tatiyapārājikaṃ
      • catutthapārājikaṃ
    • saṅghādisesakaṇḍaṃ
      • sukkavissaṭṭhi
      • kāyasaṃsagga
      • duṭṭhullavācā
      • attakāmapāricariya
      • sañcaritta
      • kuṭikāra
      • vihārakāra
      • duṭṭhadosa
      • dutiyaduṭṭhadosa
      • saṅghabheda
      • bhedānuvattaka
      • dubbaca
      • kuladūsaka
    • aniyatakaṇḍaṃ
      • paṭhamāniyata
      • dutiyāniyata
    • nissaggiyakaṇḍaṃ
      • cīvaravaggo
      • kosiyavaggo 
      • pattavaggo
    • pācittiyakaṇḍaṃ
      • musāvādavaggo
      • bhūtagāmavaggo
      • ovādavaggo
      • bhojanavaggo
      • acelakavaggo
      • surāpānavaggo
      • sappāṇakavaggo
      • sahadhammikavaggo
      • ratanavaggo
    • pāṭidesanīyakaṇḍaṃ
      • paṭhamapāṭidesanīya
      • dutiyapāṭidesanīya
      • tatiyapāṭidesanīya
      • catutthapāṭidesanīya
    • sekhiyakaṇḍaṃ
      • parimaṇḍalavaggo
      • ujjagghikavaggo
      • khambhakatavaggo
      • sakkaccavaggo
      • kabaḷavaggo
      • surusuruvaggo
      • pādukavaggo
    • adhikaraṇasamathā
      • adhikaraṇasamathā
  • 비구니 위방가
    • 개 요
    • pārājikakaṇḍaṃ
      • paṭhamapārājikaṃ
      • dutiyapārājikaṃ
      • tatiyapārājikaṃ
      • catutthapārājikaṃ
    • saṅghādisesakaṇḍaṃ
      • paṭhamasaṅghādisesa
      • dutiyasaṅghādisesa
      • tatiyasaṅghādisesa
      • catutthasaṅghādisesa
      • pañcamasaṅghādisesa
      • chaṭṭhasaṅghādisesa
      • sattamasaṅghādisesa
      • aṭṭhamasaṅghādisesa
      • navamasaṅghādisesa
      • dasamasaṅghādisesa
    • nissaggiyakaṇḍaṃ
      • paṭhama
      • dutiya
      • tatiya
      • catuttha
      • pañcama
      • chaṭṭha
      • sattama
      • aṭṭhama
      • navama
      • dasama
      • ekādasama
      • dvādasama
    • pācittiyakaṇḍaṃ
      • lasuṇavaggo
      • andhakāravaggo
      • naggavaggo
      • tuvaṭṭavaggo
      • cittāgāravaggo
      • ārāmavaggo
      • gabbhinīvaggo
      • kumārībhūtavaggo
      • chattupāhanavaggo
    • pāṭidesanīyakaṇḍaṃ
      • paṭhamapāṭidesanīya
      • dutiyādipāṭidesanīya
    • sekhiyakaṇḍaṃ
      • parimaṇḍalavaggo
      • pādukavaggo
    • adhikaraṇasamathā
      • adhikaraṇasamathā
  • 디가 니까야
    • 개 요
    • 1권-sīlakkhandhavagga
      • 1.brahmajālasuttaṃ
      • 2.sāmaññaphalasuttaṃ
      • 3.ambaṭṭhasuttaṃ
      • 4.soṇadaṇḍasuttaṃ
      • 5.kūṭadantasuttaṃ
      • 6.mahālisuttaṃ
      • 7.jāliyasuttaṃ
      • 8.mahāsīhanādasuttaṃ
      • 9.poṭṭhapādasuttaṃ
      • 10.subhasuttaṃ
      • 11.kevaṭṭasuttaṃ
      • 12.lohiccasuttaṃ
      • 13.tevijjasuttaṃ
    • 2권-mahāvagga
      • 14.mahāpadānasuttaṃ
      • 15.mahānidānasuttaṃ
      • 16.mahāparinibbānasuttaṃ
      • 17.mahāsudassanasuttaṃ
      • 18.janavasabhasuttaṃ
      • 19.mahāgovindasuttaṃ
      • 20.mahāsamayasuttaṃ
      • 21.sakkapañhasuttaṃ
      • 22.mahāsatipaṭṭhānasuttaṃ
      • 23.pāyāsisuttaṃ
    • 3권-pāthikavagga
      • 24.pāthikasuttaṃ
      • 25.udumbarikasuttaṃ
      • 26.cakkavattisuttaṃ
      • 27.aggaññasuttaṃ
      • 28.sampasādanīyasuttaṃ
      • 29.pāsādikasuttaṃ
      • 30.lakkhaṇasuttaṃ
      • 31.siṅgālasuttaṃ
      • 32.āṭānāṭiyasuttaṃ
      • 33.saṅgītisuttaṃ
      • 34.dasuttarasuttaṃ[횡(橫)]
      • 34.dasuttarasuttaṃ[종(縱)]
  • 맛지마 니까야
    • 개 요
    • 1품-mūlapariyāyavaggo
      • 1.mūlapariyāya
      • 2.sabbāsava
      • 3.dhammadāyāda
      • 4.bhayabherava
      • 5.anaṅgaṇa
      • 6.ākaṅkheyya
      • 7.vattha
      • 8.sallekha
      • 9.sammādiṭṭhi
      • 10.mahāsatipaṭṭhāna
    • 2품-sīhanādavaggo
      • 11.cūḷasīhanāda
      • 12.mahāsīhanāda
      • 13.mahādukkhakkhandha
      • 14.cūḷadukkhakkhandha
      • 15.anumāna
      • 16.cetokhila
      • 17.vanapattha
      • 18.madhupiṇḍika
      • 19.dvedhāvitakka
      • 20.vitakkasaṇṭhāna
    • 3품-opammavaggo
      • 21.kakacūpama
      • 22.alagaddūpama
      • 23.vammika
      • 24.rathavinīta
      • 25.nivāpa
      • 26.pāsarāsi
      • 27.cūḷahatthipadopama
      • 28.mahāhatthipadopama
      • 29.mahāsāropama
      • 30.cūḷasāropama
    • 4품-mahāyamakavaggo
      • 31.cūḷagosiṅga
      • 32.mahāgosiṅga
      • 33.mahāgopālaka
      • 34.cūḷagopālaka
      • 35.cūḷasaccaka
      • 36.mahāsaccaka
      • 37.cūḷataṇhāsaṅkhaya
      • 38.mahātaṇhāsaṅkhaya
      • 39.mahāassapura
      • 40.cūḷāssapura
    • 5품-cūḷayamakavaggo
      • 41.sāleyyaka
      • 42.verañjaka
      • 43.mahāvedalla
      • 44.cūḷavedalla
      • 45.cūḷadhammasamādāna
      • 46.mahādhammasamādāna
      • 47.vīmaṃsaka
      • 48.kosambiya
      • 49.brahmanimantanika
      • 50.māratajjanīya
    • 6품-gahapativaggo
      • 51.kandaraka
      • 52.aṭṭhakanāgara
      • 53.sekha
      • 54.potaliya
      • 55.jīvaka
      • 56.upāli
      • 57.kukkuravatika
      • 58.abhayarājakumāra
      • 59.bahuvedanīya
      • 60.apaṇṇaka
    • 7품-bhikkhuvaggo
      • 61.ambalaṭṭhikarāhulovāda
      • 62.mahārāhulovāda
      • 63.cūḷamālukya
      • 64.mahāmālukya
      • 65.bhaddāli
      • 66.laṭukikopama
      • 67.cātuma
      • 68.naḷakapāna
      • 69.goliyāni
      • 70.kīṭāgiri
    • 8품-paribbājakavaggo
      • 71.tevijjavaccha
      • 72.aggivaccha
      • 73.mahāvaccha
      • 74.dīghanakha
      • 75.māgaṇḍiya
      • 76.sandaka
      • 77.mahāsakuludāyi
      • 78.samaṇamuṇḍika
      • 79.cūḷasakuludāyi
      • 80.vekhanasa
    • 9품-rājavaggo
      • 81.ghaṭikāra
      • 82.raṭṭhapāla
      • 83.maghadeva
      • 84.madhura
      • 85.bodhirājakumāra
      • 86.aṅgulimāla
      • 87.piyajātika
      • 88.bāhitika
      • 89.dhammacetiya
      • 90.kaṇṇakatthala
    • 10품-brāhmaṇavaggo
      • 91.brahmāyu
      • 92.sela
      • 93.assalāyana
      • 94.ghoṭamukha
      • 95.caṅkī
      • 96.esukārī
      • 97.dhanañjāni
      • 98.vāseṭṭha
      • 99.subha
      • 100.saṅgārava
    • 11품-devadahavaggo
      • 101.devadaha
      • 102.pañcattaya
      • 103.kinti
      • 104.sāmagāma
      • 105.sunakkhatta
      • 106.āneñjasappāya
      • 107.gaṇakamoggallāna
      • 108.gopakamoggallāna
      • 109.mahāpuṇṇama
      • 110.cūḷapuṇṇama
    • 12품-anupadavaggo
      • 111.anupada
      • 112.chabbisodhana
      • 113.sappurisa
      • 114.sevitabbāsevitabba
      • 115.bahudhātuka
      • 116.isigili
      • 117.mahācattārīsaka
      • 118.ānāpānassati
      • 119.kāyagatāsati
      • 120.saṅkhārupapatti
    • 13품-suññatavaggo
      • 121.cūḷasuññata
      • 122.mahāsuññata
      • 123.acchariyābbhuta
      • 124.bākula
      • 125.dantabhūmi
      • 126.bhūmija
      • 127.anuruddha
      • 128.upakkilesa
      • 129.bālapaṇḍita
      • 130.devadūta
    • 14품-vibhaṅgavaggo
      • 131.bhaddekaratta
      • 132.ānandabhaddekaratta
      • 133.mahākaccānabhaddekaratta
      • 134.lomasakaṅgiyabhaddekaratta
      • 135.cūḷakammavibhaṅga
      • 136.mahākammavibhaṅga
      • 137.saḷāyatanavibhaṅga
      • 138.uddesavibhaṅga
      • 139.araṇavibhaṅga
      • 140.dhātuvibhaṅga
      • 141.saccavibhaṅga
      • 142.dakkhiṇāvibhaṅga
    • 15품-saḷāyatanavaggo
      • 143.anāthapiṇḍikovāda
      • 144.channovāda
      • 145.puṇṇovāda
      • 146.nandakovāda
      • 147.cūḷarāhulovāda
      • 148.chachakka
      • 149.mahāsaḷāyatanika
      • 150.nagaravindeyya
      • 151.piṇḍapātapārisuddhi
      • 152.indriyabhāvanā
  • 상윳따 니까야 1~4권
    • 개 요
    • 1권-sagāthāvaggo
      • 1.devatā
      • 2.devaputta
      • 3.kosala
      • 4.māra
      • 5.bhikkhunī
      • 6.brahma
      • 7.brāhmaṇa
      • 8.vaṅgīsa
      • 9.vana
      • 10.yakkha
      • 11.sakka
    • 2권-nidānavaggo
      • 12.nidāna
      • 13.abhisamaya
      • 14.dhātu
      • 15.anamatagga
      • 16.kassapa
      • 17.lābhasakkāra
      • 18.rāhula
      • 19.lakkhaṇa
      • 20.opamma
      • 21.bhikkhu
    • 3권-khandhavaggo
      • 22.khandha
      • 23.rādha
      • 24.diṭṭhi
      • 25.okkanta
      • 26.uppāda
      • 27.kilesa
      • 28.sāriputta
      • 29.nāga
      • 30.supaṇṇa
      • 31.gandhabbakāya
      • 32.valāhaka
      • 33.vacchagotta
      • 34.jhāna
    • 4권-saḷāyatanavaggo
      • 35.saḷāyatana(1)
      • 35.saḷāyatana(2)
      • 36.vedanā
      • 37.mātugāma
      • 38.jambukhādaka
      • 39.sāmaṇḍaka
      • 40.moggallāna
      • 41.citta
      • 42.gāmaṇi
      • 43.asaṅkhata
      • 44.abyākata
  • 상윳따 니까야 5권
    • 개 요
    • 45.magga
      • avijjā
      • vihāra
      • micchatta
      • paṭipatti
      • aññatitthiyapeyyāla
      • sūriyapeyyāla
      • ekadhammapeyyāla
      • dutiyaekadhammapeyyāla
      • gaṅgāpeyyāla
      • dutiyagaṅgāpeyyāla
      • appamādapeyyāla
      • balakaraṇīya
      • esanā
      • ogha
    • 46.bojjhaṅga(1)
      • pabbata
      • gilāna
      • udāyi
      • nīvaraṇa
      • cakkavatti
      • sākaccha
      • ānāpāna
      • nirodhavaggo 
    • 46.bojjhaṅga(2)
      • gaṅgāpeyyāla
      • appamāda
      • balakaraṇīya
      • esanā
      • ogha
      • punagaṅgāpeyyāla
      • punāppamāda
      • punabalakaraṇīya
      • punaesanā
      • punaogha
    • 47.satipaṭṭhāna
      • ambapāli
      • nālanda
      • sīlaṭṭhiti
      • ananussuta
      • amata
      • gaṅgāpeyyāla
      • appamāda
      • balakaraṇīya
      • esanā
      • ogha
    • 48.indriya
      • suddhika
      • mudutara
      • chaḷindriya
      • sukhindriya
      • jarā
      • sūkarakhata
      • bodhipakkhiya
      • gaṅgāpeyyāla
      • ogha
      • gaṅgāpeyyāla
      • ogha
    • 49.sammappadhāna
      • gaṅgāpeyyāla
      • appamāda
      • balakaraṇīya
      • esanā
      • ogha
    • 50.bala
      • gaṅgāpeyyāla
      • appamāda
      • ogha
      • gaṅgāpeyyāla
      • esanā
      • ogha
    • 51.iddhipāda
      • cāpāla
      • pāsādakampana
      • ayoguḷa
      • gaṅgāpeyyāla
      • ogha
    • 52.anuruddha
      • rahogata
      • ogha
    • 53.jhāna
      • gaṅgāpeyyāla
      • ogha
    • 54.ānāpāna
      • ekadhamma
      • dutiya
    • 55.sotāpatti
      • veḷudvāra
      • rājakārāma
      • saraṇāni
      • puññābhisanda
      • sagāthakapuññābhisanda
      • sappañña
      • mahāpañña
    • 56.sacca
      • samādhi
      • dhammacakkappavattana
      • koṭigāma
      • sīsapāvana
      • papāta
      • abhisamaya
      • paṭhamāamakadhaññapeyyāla
      • dutiyāamakadhaññapeyyāla
      • tatiyāamakadhaññapeyyāla
      • catutthāamakadhaññapeyyāla
      • pañcagatipeyyāla
  • 앙굿따라 니까야1~4모음
    • 개 요
    • ekakanipātapāḷi(1모음-1)
      • rūpādi
      • nīvaraṇappahāna
      • akammaniya
      • adanta
      • paṇihitāccha
      • accharāsaṅghāta
      • vīriyārambhādi
      • kalyāṇamittādi
      • pamādādi
      • dutiyapamādādi
    • ekakanipātapāḷi(1모음-2)
      • adhamma
      • anāpatti
      • ekapuggala
      • etadagga
      • aṭṭhānapāḷi
      • ekadhammapāḷi
      • pasādakaradhamma
      • aparāccharāsaṅghāta
      • kāyagatāsati
      • amata
    • dukanipātapāḷi(2모음-1)
      • kammakaraṇa
      • adhikaraṇa
      • bāla
      • samacitta
      • parisa
      • puggala
      • sukha
      • sanimitta
      • dhamma
      • bāla
    • dukanipātapāḷi(2모음-2)
      • āsāduppajaha
      • āyācana
      • dāna
      • santhāra
      • samāpatti
      • kodhapeyyālaṃ
      • akusalapeyyālaṃ
      • vinayapeyyālaṃ
      • rāgapeyyālaṃ
    • tikanipātapāḷi(3모음-1)
      • bāla
      • rathakāra
      • puggala
      • devadūta
      • cūḷa
      • brāhmaṇa
      • mahā
      • ānanda
      • samaṇa
      • loṇakapalla
    • tikanipātapāḷi(3모음-2)
      • sambodha
      • āpāyika
      • kusināra
      • yodhājīva
      • maṅgala
      • acelaka
      • kammapathapeyyālaṃ
      • rāgapeyyālaṃ
    • catukkanipātapāḷi(4모음-1)
      • bhaṇḍagāma
      • cara
      • uruvela
      • cakka
      • rohitassa
      • puññābhisanda
      • pattakamma
      • apaṇṇaka
      • macala
      • asura
    • catukkanipātapāḷi(4모음-2)
      • valāhaka
      • kesi
      • bhaya
      • puggala
      • ābhā
      • indriya
      • paṭipadā
      • sañcetaniya
      • brāhmaṇa
      • mahā
    • catukkanipātapāḷi(4모음-3)
      • sappurisa
      • parisā
      • duccarita
      • kamma
      • āpattibhaya
      • abhiññā
      • kammapatha
      • rāgapeyyālaṃ
  • 앙굿따라 니까야5~11모음
    • 개 요
    • pañcakanipātapāḷi(5모음-1)
      • sekhabala
      • bala
      • pañcaṅgika
      • sumana
      • muṇḍarāja
      • nīvaraṇa
      • saññā
      • yodhājīva
      • thera
      • kakudha
    • pañcakanipātapāḷi(5모음-2)
      • phāsuvihāra
      • andhakavinda
      • gilāna
      • rāja
      • tikaṇḍakī
      • saddhamma
      • āghāta
      • upāsaka
      • arañña
      • brāhmaṇa
    • pañcakanipātapāḷi(5모음-3)
      • kimila
      • akkosaka
      • dīghacārika
      • āvāsika
      • duccarita
      • upasampadā
      • sammutipeyyālaṃ
      • sikkhāpadapeyyālaṃ
      • rāgapeyyālaṃ
    • chakkanipātapāḷi(6모음)
      • āhuneyya
      • sāraṇīya
      • anuttariya
      • devatā
      • dhammika
      • mahā
      • devatā
      • arahatta
      • sīti
      • ānisaṃsa
      • tika
      • sāmañña
      • rāgapeyyālaṃ
    • sattakanipātapāḷi(7모음)
      • dhana
      • anusaya
      • vajjisattaka
      • devatā
      • mahāyañña
      • abyākata
      • mahā
      • vinaya
      • samaṇa
      • āhuneyya
      • rāgapeyyālaṃ
    • aṭṭhakanipātapāḷi(8모음)
      • mettā
      • mahā
      • gahapati
      • dāna
      • uposatha
      • gotamī
      • bhūmicāla
      • yamaka
      • sati
      • sāmañña
      • rāgapeyyālaṃ
    • navakanipātapāḷi(9모음)
      • sambodhi
      • sīhanāda
      • sattāvāsa
      • mahā
      • sāmañña
      • khema
      • satipaṭṭhāna
      • sammappadhāna
      • iddhipāda
      • rāgapeyyālaṃ
    • dasakanipātapāḷi(10모음-1)
      • ānisaṃsa
      • nātha
      • mahā
      • upāli
      • akkosa
      • sacitta
      • yamaka
      • ākaṅkha
      • thera
      • upāli
    • dasakanipātapāḷi(10모음-2)
      • samaṇasaññā
      • paccorohaṇi
      • parisuddha
      • sādhu
      • ariya
      • puggala
      • jāṇussoṇi
      • sādhu
      • ariyamagga
      • aparapuggala
      • karajakāya
      • sāmañña
      • rāgapeyyālaṃ
    • ekādasakanipātapāḷi(11모음)
      • nissaya
      • anussati
      • sāmañña
      • rāgapeyyālaṃ
  • 쿳다까 니까야
    • 개 요
    • suttanipātapāḷi
      • 1.uragavaggo
      • 2.cūḷavaggo
      • 3.mahāvaggo
      • 4.aṭṭhakavaggo
      • 5.pārāyanavaggo
    • dhammapadapāḷi(1)
      • 1.yamakavaggo
      • 2.appamādavaggo
      • 3.cittavaggo
      • 4.pupphavaggo
      • 5.bālavaggo
      • 6.paṇḍitavaggo
      • 7.arahantavaggo
      • 8.sahassavaggo
      • 9.pāpavaggo
      • 10.daṇḍavaggo
      • 11.jarāvaggo
      • 12.attavaggo
      • 13.lokavaggo
    • dhammapadapāḷi(2)
      • 14.buddhavaggo
      • 15.sukhavaggo
      • 16.piyavaggo
      • 17.kodhavaggo
      • 18.malavaggo
      • 19.dhammaṭṭhavaggo
      • 20.maggavaggo
      • 21.pakiṇṇakavaggo
      • 22.nirayavaggo
      • 23.nāgavaggo
      • 24.taṇhāvaggo
      • 25.bhikkhuvaggo
      • 26.brāhmaṇavaggo
  • 커뮤니티
    • 소식/공지사항
    • 법우회
    • 갤러리
    • 자유게시판
    • 묻고답하기
Facebook Twitter GooglePlus KakaoStory NaverBand

상윳따 니까야 5권

홈 > 상윳따 니까야 5권 > pāsādakampana

pāsādakampana

vibhaṅgasuttaṃ (SN 51.20-분석경) 독송용

0 47 2021.12.14 10:07
2 SN 51.20-분석경 독송용 vibhaṅgasuttaṃ.hwp (112.0K)   2021.12.14

8. 사여의족(四如意足) ― vibhaṅgasuttaṃ (SN 51.20-분석경)


“cattārome, bhikkhave, iddhipādā bhāvitā bahulīkatā mahapphalā honti mahānisaṃsā”.


짯따-로-메-, 빅카웨-, 잇디빠-다- 바-위따- 바훌리-까따- 마합팔라- 혼-띠 마하-니상사-


비구들이여, 이런 사여의족(四如意足)을 닦고 많이 행할 때 커다란 결실과 커다란 이익이 있다. 


“kathaṃ bhāvitā ca, bhikkhave, cattāro iddhipādā kathaṃ bahulīkatā mahapphalā honti mahānisaṃsā? idha, bhikkhave, bhikkhu chandasamādhippadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti — ‘iti me chando na ca atilīno bhavissati, na ca atippaggahito bhavissati, na ca ajjhattaṃ saṃkhitto bhavissati, na ca bahiddhā vikkhitto bhavissati’. pacchāpuresaññī ca viharati — ‘yathā pure tathā pacchā, yathā pacchā tathā pure; yathā adho tathā uddhaṃ, yathā uddhaṃ tathā adho; yathā divā tathā rattiṃ yathā rattiṃ tathā divā’. iti vivaṭena cetasā apariyonaddhena sappabhāsaṃ cittaṃ bhāveti. 
 vīriyasamādhippadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti — ‘iti me viriyaṃ na ca atilīnaṃ bhavissati, na ca atippaggahitaṃ bhavissati, na ca ajjhattaṃ saṅkhittaṃ bhavissati, na ca bahiddhā vikkhittaṃ bhavissati’. pacchāpuresaññī ca viharati — ‘yathā pure tathā pacchā, yathā pacchā tathā pure; yathā adho tathā uddhaṃ, yathā uddhaṃ tathā adho; yathā divā tathā rattiṃ yathā rattiṃ tathā divā’. iti vivaṭena cetasā apariyonaddhena sappabhāsaṃ cittaṃ bhāveti.
 
cittasamādhippadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti — ‘iti me cittaṃ na ca atilīnaṃ bhavissati, na ca atippaggahitaṃ bhavissati, na ca ajjhattaṃ saṅkhittaṃ bhavissati, na ca bahiddhā vikkhittaṃ bhavissati’. pacchāpuresaññī ca viharati — ‘yathā pure tathā pacchā, yathā pacchā tathā pure; yathā adho tathā uddhaṃ, yathā uddhaṃ tathā adho; yathā divā tathā rattiṃ yathā rattiṃ tathā divā’. iti vivaṭena cetasā apariyonaddhena sappabhāsaṃ cittaṃ bhāveti. 
 vīmaṃsāsamādhippadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti — ‘iti me vīmaṃsā na ca atilīnā bhavissati, na ca atippaggahitā bhavissati, na ca ajjhattaṃ saṃkhittā bhavissati, na ca bahiddhā vikkhittā bhavissati’. pacchāpuresaññī ca viharati — ‘yathā pure tathā pacchā, yathā pacchā tathā pure; yathā adho tathā uddhaṃ, yathā uddhaṃ tathā adho; yathā divā tathā rattiṃ, yathā rattiṃ tathā divā’. iti vivaṭena cetasā apariyonaddhena sappabhāsaṃ cittaṃ bhāveti.


까탕 바-위따- 짜, 빅카웨-, 짯따-로- 잇디빠-다- 까탕 바훌리-까따- 마합팔라- 혼-띠 마하-니상사? 이다, 빅카웨-, 빅쿠 찬다사마-딥빠다-나상카-라사만나가-땅 잇디빠-당 바-웨-띠 — ‘이띠 메- 찬도- 나 짜 아띨리-노- 바윗사띠, 나 짜 아띱빡가히또- 바윗사띠, 나 짜 앗잣땅 상킷또- 바윗사띠. 나 짜 바힛다- 윅킷또- 바윗사띠’. 빳차-뿌레-산니- 짜 위하라띠 — ‘야타- 뿌레- 따타- 빳차-, 야타- 빳차- 따타- 뿌레-; 야타- 아도- 따타- 웃당, 야타- 웃당 따타- 아도-; 야타- 디와- 따타- 랏띵 야타- 랏띵 따타- 디와-’. 이띠 위와떼-나 쩨-따사- 아빠리요-낫데-나 삽빠바-상 찟땅 바-웨-띠.


위리야사마-딥빠다-나상카-라사만나가-땅 잇디빠-당 바-웨-띠 — ‘이띠 메- 위리양 나 짜 아띨리-낭 바윗사띠, 나 짜 아띱빡가히땅 바윗사띠, 나 짜 앗잣땅 상킷땅 바윗사띠. 나 짜 바힛다- 윅킷땅 바윗사띠’. 빳차-뿌레-산니- 짜 위하라띠 — ‘야타- 뿌레- 따타- 빳차-, 야타- 빳차- 따타- 뿌레-; 야타- 아도- 따타- 웃당, 야타- 웃당 따타- 아도-; 야타- 디와- 따타- 랏띵 야타- 랏띵 따타- 디와-’. 이띠 위와떼-나 쩨-따사- 아빠리요-낫데-나 삽빠바-상 찟땅 바-웨-띠.


찟따사마-딥빠다-나상카-라사만나가-땅 잇디빠-당 바-웨-띠 — ‘이띠 메- 찟땅 나 짜 아띨리-낭 바윗사띠, 나 짜 아띱빡가히땅 바윗사띠, 나 짜 앗잣땅 상킷땅 바윗사띠. 나 짜 바힛다- 윅킷땅 바윗사띠’. 빳차-뿌레-산니- 짜 위하라띠 — ‘야타- 뿌레- 따타- 빳차-, 야타- 빳차- 따타- 뿌레-; 야타- 아도- 따타- 웃당, 야타- 웃당 따타- 아도-; 야타- 디와- 따타- 랏띵 야타- 랏띵 따타- 디와-’. 이띠 위와떼-나 쩨-따사- 아빠리요-낫데-나 삽빠바-상 찟땅 바-웨-띠.


위망사-사마-딥빠다-나상카-라사만나가-땅 잇디빠-당 바-웨-띠 — ‘이띠 메- 위망사- 나 짜 아띨리-나- 바윗사띠, 나 짜 아띱빡가히따- 바윗사띠, 나 짜 앗잣땅 상킷따- 바윗사띠. 나 짜 바힛다- 윅킷따- 바윗사띠’. 빳차-뿌레-산니- 짜 위하라띠 — ‘야타- 뿌레- 따타- 빳차-, 야타- 빳차- 따타- 뿌레-; 야타- 아도- 따타- 웃당, 야타- 웃당 따타- 아도-; 야타- 디와- 따타- 랏띵 야타- 랏띵 따타- 디와-’. 이띠 위와떼-나 쩨-따사- 아빠리요-낫데-나 삽빠바-상 찟땅 바-웨-띠.


그러면 비구들이여, 사여의족(四如意足)을 어떻게 닦고 어떻게 많이 행할 때 커다란 결실과 커다란 이익이 있는가? 여기, 비구들이여, 비구는 관심의 삼매와 노력의 행(行)들을 갖춘 여의족을 닦는다. — 이렇게 나의 관심은 지나치게 움츠러들지도 않을 것이고, 지나치게 뻗치지도 않을 것이다. 안으로 수축하지도 않을 것이고, 밖으로 흩어지지도 않을 것이다. ‘먼저처럼 나중을, 나중처럼 먼저를.’이라며 선후(先後)의 상(想)을 가진 자로 머문다. ‘아래처럼 위로, 위처럼 아래로.’라며 머물고, ‘낮처럼 밤을, 밤처럼 낮을.’이라며 머문다. 이렇게 열려있고 덮여있지 않은 심(心)으로 빛나는 심(心)을 닦는다. 


정진의 삼매와 노력의 행(行)들을 갖춘 여의족을 닦는다. — 이렇게 나의 정진은 지나치게 움츠러들지도 않을 것이고, 지나치게 뻗치지도 않을 것이다. 안으로 수축하지도 않을 것이고, 밖으로 흩어지지도 않을 것이다. ‘먼저처럼 나중을, 나중처럼 먼저를.’이라며 선후(先後)의 상(想)을 가진 자로 머문다. ‘아래처럼 위로, 위처럼 아래로.’라며 머물고, ‘낮처럼 밤을, 밤처럼 낮을.’이라며 머문다. 이렇게 열려있고 덮여있지 않은 심(心)으로 빛나는 심(心)을 닦는다. 


심(心)의 삼매와 노력의 행(行)들을 갖춘 여의족을 닦는다. — 이렇게 나의 심(心)은 지나치게 움츠러들지도 않을 것이고, 지나치게 뻗치지도 않을 것이다. 안으로 수축하지도 않을 것이고, 밖으로 흩어지지도 않을 것이다. ‘먼저처럼 나중을, 나중처럼 먼저를.’이라며 선후(先後)의 상(想)을 가진 자로 머문다. ‘아래처럼 위로, 위처럼 아래로.’라며 머물고, ‘낮처럼 밤을, 밤처럼 낮을.’이라며 머문다. 이렇게 열려있고 덮여있지 않은 심(心)으로 빛나는 심(心)을 닦는다. 


관찰의 삼매와 노력의 행(行)들을 갖춘 여의족을 닦는다. — 이렇게 나의 관찰은 지나치게 움츠러들지도 않을 것이고, 지나치게 뻗치지도 않을 것이다. 안으로 수축하지도 않을 것이고, 밖으로 흩어지지도 않을 것이다. ‘먼저처럼 나중을, 나중처럼 먼저를.’이라며 선후(先後)의 상(想)을 가진 자로 머문다. ‘아래처럼 위로, 위처럼 아래로.’라며 머물고, ‘낮처럼 밤을, 밤처럼 낮을.’이라며 머문다. 이렇게 열려있고 덮여있지 않은 심(心)으로 빛나는 심(心)을 닦는다. 


“katamo ca, bhikkhave, atilīno chando? yo, bhikkhave, chando kosajjasahagato kosajjasampayutto — ayaṃ vuccati, bhikkhave, atilīno chando.


까따모- 짜, 빅카웨-, 아띨리-노- 찬도-? 요-, 빅카웨-, 찬도- 꼬-삿자사하가또- 꼬-삿자삼빠윳또- — 아양 웃짜띠, 빅카웨-, 아띨리-노- 찬도-.


비구들이여, 무엇이 지나치게 움츠러든 관심인가? 비구들이여, 게으름과 함께하고 게으름과 연결된 관심 — 이것이, 비구들이여, 지나치게 움츠러든 관심이라고 불린다.


“katamo ca, bhikkhave, atippaggahito chando? yo, bhikkhave, chando uddhaccasahagato uddhaccasampayutto — ayaṃ vuccati, bhikkhave, atippaggahito chando.


까따모- 짜, 빅카웨-, 아띱빡가히또- 찬도-? 요-, 빅카웨-, 찬도- 웃닷짜사하가또- 웃닷짜삼빠윳또- — 아양 웃짜띠, 빅카웨-, 아띱빡가히또- 찬도-.


비구들이여, 무엇이 지나치게 뻗친 관심인가? 비구들이여, 들뜸과 함께하고 들뜸과 연결된 관심 — 이것이, 비구들이여, 지나치게 뻗친 관심이라고 불린다.


“katamo ca, bhikkhave, ajjhattaṃ saṃkhitto chando? yo, bhikkhave, chando thinamiddhasahagato thinamiddhasampayutto — ayaṃ vuccati, bhikkhave, ajjhattaṃ saṃkhitto chando.


까따모- 짜, 빅카웨-, 앗잣땅 싱킷또- 찬도-? 요-, 빅카웨-, 찬도- 티나밋다사하가또 티나밋다삼빠윳또- — 아양 웃짜띠, 빅카웨-, 앗잣땅 싱킷또- 찬도-.


비구들이여, 무엇이 안으로 수축한 관심인가? 비구들이여, 해태-혼침과 함께하고 해태-혼침과 연결된 관심 — 이것이, 비구들이여, 안으로 수축한 관심이라고 불린다.


“katamo ca, bhikkhave, bahiddhā vikkhitto chando? yo, bhikkhave, chando bahiddhā pañca kāmaguṇe ārabbha anuvikkhitto anuvisaṭo — ayaṃ vuccati, bhikkhave, bahiddhā vikkhitto chando.


까따모- 짜, 빅카웨-, 바힛다- 윅킷또- 찬도-? 요-, 빅카웨-, 찬도- 바힛다- 빤짜 까-마구네- 아-랍바 아누윅킷또- 아누위사또- — 아양 웃짜띠, 빅카웨-, 바힛다- 윅킷또- 찬도-.


비구들이여, 무엇이 밖으로 흩어진 관심인가? 비구들이여, 밖으로 다섯 가지 소유의 사유에 묶인 것에 대해 계속해서 흩어지고 계속해서 확산한 관심 — 이것이, 비구들이여, 밖으로 흩어진 관심이라고 불린다.


“kathañca, bhikkhave, bhikkhu pacchāpuresaññī ca viharati — yathā pure tathā pacchā, yathā pacchā tathā pure? idha, bhikkhave, bhikkhuno pacchāpuresaññā suggahitā hoti sumanasikatā sūpadhāritā suppaṭividdhā paññāya. evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu pacchāpuresaññī ca viharati — yathā pure tathā pacchā, yathā pacchā tathā pure.


까딴짜, 빅카웨-, 빅쿠 빳차-뿌레-산니- 짜 위하라띠 — ‘야타- 뿌레- 따타- 빳차-, 야타- 빳차- 따타- 뿌레-? 이다, 빅카웨- 빅쿠노- 빳차-뿌레-산냐- 숙가히따- 호-띠 수마나시까따- 수-빠다-리따- 숩빠띠윗다- 빤냐-야. 에-왕 코-, 빅카웨-, 빅쿠 빳차-뿌레-산니- 짜 위하라띠 — ‘야타- 뿌레- 따타- 빳차-, 야타- 빳차- 따타- 뿌레-.


비구들이여, 어떻게 비구는 ‘먼저처럼 나중을, 나중처럼 먼저를.’이라며 선후(先後)의 상(想)을 가진 자로 머무는가? 여기, 비구들이여, 비구는 선후(先後)의 상(想)을 지혜로써 잘 붙잡고, 잘 작의(作意)하고, 잘 이해하고, 잘 꿰뚫는다. 이렇게, 비구들이여, 비구는 ‘먼저처럼 나중을, 나중처럼 먼저를.’이라며 선후(先後)의 상(想)을 가진 자로 머문다.


“kathañca, bhikkhave, bhikkhu yathā adho tathā uddhaṃ, yathā uddhaṃ tathā adho viharati? idha, bhikkhave, bhikkhu imameva kāyaṃ uddhaṃ pādatalā adho kesamatthakā tacapariyantaṃ pūraṃ nānappakārassa asucino paccavekkhati — ‘atthi imasmiṃ kāye kesā lomā nakhā dantā taco maṃsaṃ nhāru aṭṭhi aṭṭhimiñjaṃ vakkaṃ hadayaṃ yakanaṃ kilomakaṃ pihakaṃ papphāsaṃ antaṃ antaguṇaṃ udariyaṃ karīsaṃ pittaṃ semhaṃ pubbo lohitaṃ sedo medo assu vasā kheḷo siṅghāṇikā lasikā muttan’ti. evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu yathā adho tathā uddhaṃ, yathā uddhaṃ tathā adho viharati.


까딴짜, 빅카웨-, 빅쿠 야타- 아도- 따타- 웃당, 야타- 웃당 따타- 아도- 위하라띠? 이다, 빅카웨-, 빅쿠 이마메-와 까-양 웃당 빠-다딸라- 아도- 께-사맛타까- 따짜빠리얀땅 뿌-랑 나-납빠까-랏사 아수찌노- 빳짜웩카띠 — ‘앗티 이마스밍 까-예- 께-사- 로-마- 나카- 단따- 따쪼- 망상 느하-루 앗티 앗티민장 왁깡 하다양 야까낭 낄로-마깡 삐하깡 빱파-상 안땅 안따구낭 우다리양 까리-상 삣땅 셈-항 뿝보- 로-히땅 세-도- 메-도- 앗수 와사- 켈-로- 싱가-니까- 라시까- 뭇딴’띠. 에-왕 코-, 빅카웨-, 빅쿠 야타- 아도- 따타- 웃당, 야타- 웃당 따타- 아도- 위하라띠.


비구들이여, 어떻게 비구는 아래처럼 위로, 위처럼 아래로 머무는가? 여기, 비구들이여, 비구는 발바닥으로부터 올라가며, 머리카락으로부터 내려가며, 이 몸에 대해 피부의 경계를 채우는 여러 가지 부정(不淨)한 것들을 관찰한다. — ‘이 몸에는 머리카락-털-손발톱-이-피부-살-힘줄-뼈-골수-신장-심장-간-흉막-지라-허파-창자-장간막-위[위 속의 소화되지 않은 음식]-똥-쓸개즙-가래-고름-피-땀-지방-눈물-기름-침-콧물-관절액-오줌이 있다.’라고. 이렇게, 비구들이여, 비구는 아래처럼 위로, 위처럼 아래로 머문다.


“kathañca, bhikkhave, bhikkhu yathā divā tathā rattiṃ, yathā rattiṃ tathā divā viharati? idha, bhikkhave, bhikkhu yehi ākārehi yehi liṅgehi yehi nimittehi divā chandasamādhippadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti, so tehi ākārehi tehi liṅgehi tehi nimittehi rattiṃ chandasamādhippadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti; yehi vā pana ākārehi yehi liṅgehi yehi nimittehi rattiṃ chandasamādhippadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti, so tehi ākārehi tehi liṅgehi tehi nimittehi divā chandasamādhippadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti. evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu yathā divā tathā rattiṃ, yathā rattiṃ tathā divā viharati.


까탄짜, 빅카웨-, 빅쿠 야타- 디와- 따타- 랏띵, 야타- 랏띵 따타- 디와- 위하라띠? 이다, 빅카웨-, 빅쿠 예-히 아-까-레-히 예-히 링게-히 예-히 니밋떼-히 디와- 찬다사마-딥빠다-나상카-라사만나가-땅 잇디빠-당 바-웨-띠, 소- 떼-히 아-까-레-히 예-히 링게-히 떼-히 니밋떼-히 랏띵 찬다사마-딥빠다-나상카-라사만나가-땅 잇디빠-당 바-웨-띠; 예-히 와- 빠나 아-까-레-히 예-히 링게-히 예-히 니밋떼-히 랏띵 찬다사마-딥빠다-나상카-라사만나가-땅 잇디빠-당 바-웨-띠, 소- 떼-히 아-까-레-히 떼-히 링게-히 떼-히 니밋떼-히 디와- 찬다사마-딥빠다-나상카-라사만나가-땅 잇디빠-당 바-웨-띠, 에-왕 코-, 빅카웨-, 빅쿠 야타- 디와- 따타- 랏띵, 야타- 랏띵 따타- 디와- 위하라띠


비구들이여, 어떻게 비구는 낮처럼 밤에도, 밤처럼 낮에도 머무는가? 여기, 비구들이여, 비구는 낮 동안 어떤 상태, 어떤 특성, 어떤 상(相)에 의해 관심의 삼매와 노력의 행(行)들을 갖춘 여의족(如意足)을 닦는다. 그는 밤 동안 그런 상태, 그런 특성, 그런 상(相)에 의해 관심의 삼매와 노력의 행(行)들을 갖춘 여의족(如意足)을 닦는다. 또는, 밤 동안 어떤 상태, 어떤 특성, 어떤 상(相)에 의해 관심의 삼매와 노력의 행(行)들을 갖춘 여의족(如意足)을 닦는다. 그는 낮 동안 그런 상태, 그런 특성, 그런 상(相)에 의해 관심의 삼매와 노력의 행(行)들을 갖춘 여의족(如意足)을 닦는다. 이렇게, 비구들이여, 비구는 낮처럼 밤에도, 밤처럼 낮에도 머문다.


“kathañca, bhikkhave, bhikkhu vivaṭena cetasā apariyonaddhena sappabhāsaṃ cittaṃ bhāveti? idha, bhikkhave, bhikkhuno ālokasaññā suggahitā hoti divāsaññā svādhiṭṭhitā. evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu vivaṭena cetasā apariyonaddhena sappabhāsaṃ cittaṃ bhāveti.


까탄짜, 빅카웨-, 빅쿠 위와떼-나 쩨-따사- 아빠리요-낫데-나 삽빠바-상 찟땅 바-웨-띠? 이다, 빅카웨-, 빅쿠노- 아-ㄹ로-까산냐- 숙가히따- 호-띠 디와-산냐- 스와-딧티따-. 에-왕 코-, 빅카웨-, 빅쿠 위와떼-나 쩨-따사- 아빠리요-낫데-나 삽빠바-상 찟땅 바-웨-띠.


비구들이여, 어떻게 비구는 열려있고 덮여있지 않은 심(心)으로 빛나는 심(心)을 닦는가? 여기, 비구들이여, 비구는 광명(光明)의 상(想)을 잘 붙잡고, 낮의 상(想)을 잘 확립한다. 이렇게, 비구들이여, 비구는 열려있고 덮여있지 않은 심(心)으로 빛을 가진 심(心)을 닦는다. 


“katamañca, bhikkhave, atilīnaṃ vīriyaṃ? yaṃ, bhikkhave, vīriyaṃ kosajjasahagataṃ kosajjasampayuttaṃ — idaṃ vuccati, bhikkhave, atilīnaṃ vīriyaṃ.


까따만짜, 빅카웨-, 아띨리-낭 위-리양? 양, 빅카웨-, 위-리양 꼬-삿자사하가땅 꼬-삿자삼빠윳땅 — 이당 웃짜띠, 빅카웨-, 아띨리-낭 위-리양


비구들이여, 무엇이 지나치게 움츠러든 정진인가? 비구들이여, 게으름과 함께하고 게으름과 연결된 정진 — 이것이, 비구들이여, 지나치게 움츠러든 정진이라고 불린다.


“katamañca, bhikkhave, atippaggahitaṃ vīriyaṃ? yaṃ, bhikkhave, vīriyaṃ uddhaccasahagataṃ uddhaccasampayuttaṃ — idaṃ vuccati, bhikkhave, atippaggahitaṃ vīriyaṃ.


까따만짜, 빅카웨-, 아띱빡가히땅 위-리양? 양, 빅카웨-, 위-리양 웃닷짜사하가땅 웃닷짜삼빠윳땅 — 이당 웃짜띠, 빅카웨-, 아띱빡가히땅 위-리양


비구들이여, 무엇이 지나치게 뻗친 정진인가? 비구들이여, 들뜸과 함께하고 들뜸과 연결된 정진 — 이것이, 비구들이여, 지나치게 뻗친 정진이라고 불린다.


“katamañca, bhikkhave, ajjhattaṃ saṃkhittaṃ vīriyaṃ? yaṃ, bhikkhave, vīriyaṃ thinamiddhasahagataṃ thinamiddhasampayuttaṃ — idaṃ vuccati, bhikkhave, ajjhattaṃ saṃkhittaṃ vīriyaṃ.


까따만짜, 빅카웨-, 앗잣땅 상킷땅 위-리양? 양, 빅카웨-, 위-리양 티나밋다사하가땅 티나밋다삼빠윳땅 — 이당 웃짜띠, 빅카웨-, 앗잣땅 상킷땅 위-리양


비구들이여, 무엇이 안으로 수축한 정진인가? 비구들이여, 해태-혼침과 함께하고 해태-혼침과 연결된 정진 — 이것이, 비구들이여, 안으로 수축한 정진이라고 불린다.


“katamañca, bhikkhave, bahiddhā vikkhittaṃ vīriyaṃ? yaṃ, bhikkhave, vīriyaṃ bahiddhā pañca kāmaguṇe ārabbha anuvikkhittaṃ anuvisaṭaṃ — idaṃ vuccati, bhikkhave, bahiddhā vikkhittaṃ vīriyaṃ 


까따만짜, 빅카웨-, 바힛다- 윅킷땅 위-리양? 양, 빅카웨-, 위-리양 바힛다- 빤짜 까-마구네- 아-랍바 아누윅킷땅 아누위사땅 — 이당 웃짜띠, 빅카웨-, 바힛다- 윅킷땅 위-리양 


비구들이여, 무엇이 밖으로 흩어진 정진인가? 비구들이여, 밖으로 다섯 가지 소유의 사유에 묶인 것에 대해 계속해서 흩어지고 계속해서 확산한 정진 — 이것이, 비구들이여, 밖으로 흩어진 정진이라고 불린다. 


“kathañca, bhikkhave, bhikkhu pacchāpuresaññī ca viharati — yathā pure tathā pacchā, yathā pacchā tathā pure? idha, bhikkhave, bhikkhuno pacchāpuresaññā suggahitā hoti sumanasikatā sūpadhāritā suppaṭividdhā paññāya. evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu pacchāpuresaññī ca viharati — yathā pure tathā pacchā, yathā pacchā tathā pure.


까딴짜, 빅카웨-, 빅쿠 빳차-뿌레-산니- 짜 위하라띠 — ‘야타- 뿌레- 따타- 빳차-, 야타- 빳차- 따타- 뿌레-? 이다, 빅카웨- 빅쿠노- 빳차-뿌레-산냐- 숙가히따- 호-띠 수마나시까따- 수-빠다-리따- 숩빠띠윗다- 빤냐-야. 에-왕 코-, 빅카웨-, 빅쿠 빳차-뿌레-산니- 짜 위하라띠 — ‘야타- 뿌레- 따타- 빳차-, 야타- 빳차- 따타- 뿌레-.


비구들이여, 어떻게 비구는 ‘먼저처럼 나중을, 나중처럼 먼저를.’이라며 선후(先後)의 상(想)을 가진 자로 머무는가? 여기, 비구들이여, 비구는 선후(先後)의 상(想)을 지혜로써 잘 붙잡고, 잘 작의(作意)하고, 잘 이해하고, 잘 꿰뚫는다. 이렇게, 비구들이여, 비구는 ‘먼저처럼 나중을, 나중처럼 먼저를.’이라며 선후(先後)의 상(想)을 가진 자로 머문다.


“kathañca, bhikkhave, bhikkhu yathā adho tathā uddhaṃ, yathā uddhaṃ tathā adho viharati? idha, bhikkhave, bhikkhu imameva kāyaṃ uddhaṃ pādatalā adho kesamatthakā tacapariyantaṃ pūraṃ nānappakārassa asucino paccavekkhati — ‘atthi imasmiṃ kāye kesā lomā nakhā dantā taco maṃsaṃ nhāru aṭṭhi aṭṭhimiñjaṃ vakkaṃ hadayaṃ yakanaṃ kilomakaṃ pihakaṃ papphāsaṃ antaṃ antaguṇaṃ udariyaṃ karīsaṃ pittaṃ semhaṃ pubbo lohitaṃ sedo medo assu vasā kheḷo siṅghāṇikā lasikā muttan’ti. evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu yathā adho tathā uddhaṃ, yathā uddhaṃ tathā adho viharati.


까딴짜, 빅카웨-, 빅쿠 야타- 아도- 따타- 웃당, 야타- 웃당 따타- 아도- 위하라띠? 이다, 빅카웨-, 빅쿠 이마메-와 까-양 웃당 빠-다딸라- 아도- 께-사맛타까- 따짜빠리얀땅 뿌-랑 나-납빠까-랏사 아수찌노- 빳짜웩카띠 — ‘앗티 이마스밍 까-예- 께-사- 로-마- 나카- 단따- 따쪼- 망상 느하-루 앗티 앗티민장 왁깡 하다양 야까낭 낄로-마깡 삐하깡 빱파-상 안땅 안따구낭 우다리양 까리-상 삣땅 셈-항 뿝보- 로-히땅 세-도- 메-도- 앗수 와사- 켈-로- 싱가-니까- 라시까- 뭇딴’띠. 에-왕 코-, 빅카웨-, 빅쿠 야타- 아도- 따타- 웃당, 야타- 웃당 따타- 아도- 위하라띠.


비구들이여, 어떻게 비구는 아래처럼 위로, 위처럼 아래로 머무는가? 여기, 비구들이여, 비구는 발바닥으로부터 올라가며, 머리카락으로부터 내려가며, 이 몸에 대해 피부의 경계를 채우는 여러 가지 부정(不淨)한 것들을 관찰한다. — ‘이 몸에는 머리카락-털-손발톱-이-피부-살-힘줄-뼈-골수-신장-심장-간-흉막-지라-허파-창자-장간막-위[위 속의 소화되지 않은 음식]-똥-쓸개즙-가래-고름-피-땀-지방-눈물-기름-침-콧물-관절액-오줌이 있다.’라고. 이렇게, 비구들이여, 비구는 아래처럼 위로, 위처럼 아래로 머문다.


“kathañca, bhikkhave, bhikkhu yathā divā tathā rattiṃ, yathā rattiṃ tathā divā viharati? idha, bhikkhave, bhikkhu yehi ākārehi yehi liṅgehi yehi nimittehi divā vīriyasamādhippadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti, so tehi ākārehi tehi liṅgehi tehi nimittehi rattiṃ vīriyasamādhippadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti; yehi vā pana ākārehi yehi liṅgehi yehi nimittehi rattiṃ vīriyasamādhippadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti, so tehi ākārehi tehi liṅgehi tehi nimittehi divā vīriyasamādhippadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti. evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu yathā divā tathā rattiṃ, yathā rattiṃ tathā divā viharati.


까탄짜, 빅카웨-, 빅쿠 야타- 디와- 따타- 랏띵, 야타- 랏띵 따타- 디와- 위하라띠? 이다, 빅카웨-, 빅쿠 예-히 아-까-레-히 예-히 링게-히 예-히 니밋떼-히 디와- 위-리야사마-딥빠다-나상카-라사만나가-땅 잇디빠-당 바-웨-띠, 소- 떼-히 아-까-레-히 예-히 링게-히 떼-히 니밋떼-히 랏띵 위-리야사마-딥빠다-나상카-라사만나가-땅 잇디빠-당 바-웨-띠; 예-히 와- 빠나 아-까-레-히 예-히 링게-히 예-히 니밋떼-히 랏띵 위-리야사마-딥빠다-나상카-라사만나가-땅 잇디빠-당 바-웨-띠, 소- 떼-히 아-까-레-히 떼-히 링게-히 떼-히 니밋떼-히 디와- 위-리야사마-딥빠다-나상카-라사만나가-땅 잇디빠-당 바-웨-띠, 에-왕 코-, 빅카웨-, 빅쿠 야타- 디와- 따타- 랏띵, 야타- 랏띵 따타- 디와- 위하라띠


비구들이여, 어떻게 비구는 낮처럼 밤에도, 밤처럼 낮에도 머무는가? 여기, 비구들이여, 비구는 낮 동안 어떤 상태, 어떤 특성, 어떤 상(相)에 의해 정진의 삼매와 노력의 행(行)들을 갖춘 여의족(如意足)을 닦는다. 그는 밤 동안 그런 상태, 그런 특성, 그런 상(相)에 의해 정진의 삼매와 노력의 행(行)들을 갖춘 여의족(如意足)을 닦는다. 또는, 밤 동안 어떤 상태, 어떤 특성, 어떤 상(相)에 의해 정진의 삼매와 노력의 행(行)들을 갖춘 여의족(如意足)을 닦는다. 그는 낮 동안 그런 상태, 그런 특성, 그런 상(相)에 의해 정진의 삼매와 노력의 행(行)들을 갖춘 여의족(如意足)을 닦는다. 이렇게, 비구들이여, 비구는 낮처럼 밤에도, 밤처럼 낮에도 머문다.


“kathañca, bhikkhave, bhikkhu vivaṭena cetasā apariyonaddhena sappabhāsaṃ cittaṃ bhāveti? idha, bhikkhave, bhikkhuno ālokasaññā suggahitā hoti divāsaññā svādhiṭṭhitā. evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu vivaṭena cetasā apariyonaddhena sappabhāsaṃ cittaṃ bhāveti.


까탄짜, 빅카웨-, 빅쿠 위와떼-나 쩨-따사- 아빠리요-낫데-나 삽빠바-상 찟땅 바-웨-띠? 이다, 빅카웨-, 빅쿠노- 아-ㄹ로-까산냐- 숙가히따- 호-띠 디와-산냐- 스와-딧티따-. 에-왕 코-, 빅카웨-, 빅쿠 위와떼-나 쩨-따사- 아빠리요-낫데-나 삽빠바-상 찟땅 바-웨-띠.


비구들이여, 어떻게 비구는 열려있고 덮여있지 않은 심(心)으로 빛나는 심(心)을 닦는가? 여기, 비구들이여, 비구는 광명(光明)의 상(想)을 잘 붙잡고, 낮의 상(想)을 잘 확립한다. 이렇게, 비구들이여, 비구는 열려있고 덮여있지 않은 심(心)으로 빛을 가진 심(心)을 닦는다.


“katamañca, bhikkhave, atilīnaṃ cittaṃ? yaṃ, bhikkhave, cittaṃ kosajjasahagataṃ kosajjasampayuttaṃ — idaṃ vuccati, bhikkhave, atilīnaṃ cittaṃ.


까따만짜, 빅카웨-, 아띨리-낭 찟땅? 양, 빅카웨-, 찟땅 꼬-삿자사하가땅 꼬-삿자삼빠윳땅 — 이당 웃짜띠, 빅카웨-, 아띨리-낭 찌땅


비구들이여, 무엇이 지나치게 움츠러든 심(心)인가? 비구들이여, 게으름과 함께하고 게으름과 연결된 심(心) — 이것이, 비구들이여, 지나치게 움츠러든 심(心)이라고 불린다.


“katamañca, bhikkhave, atippaggahitaṃ cittaṃ? yaṃ, bhikkhave, cittaṃ uddhaccasahagataṃ uddhaccasampayuttaṃ — idaṃ vuccati, bhikkhave, atippaggahitaṃ cittaṃ.


까따만짜, 빅카웨-, 아띱빡가히땅 찟땅? 양, 빅카웨-, 찟땅 웃닷짜사하가땅 웃닷짜삼빠윳땅 — 이당 웃짜띠, 빅카웨-, 아띱빡가히땅 찟땅


비구들이여, 무엇이 지나치게 뻗친 심(心)인가? 비구들이여, 들뜸과 함께하고 들뜸과 연결된 심(心) — 이것이, 비구들이여, 지나치게 뻗친 심(心)이라고 불린다.


“katamañca, bhikkhave, ajjhattaṃ saṃkhittaṃ cittaṃ? yaṃ, bhikkhave, cittaṃ thinamiddhasahagataṃ thinamiddhasampayuttaṃ — idaṃ vuccati, bhikkhave, ajjhattaṃ saṃkhittaṃ cittaṃ.


까따만짜, 빅카웨-, 앗잣땅 상킷땅 찟땅? 양, 빅카웨-, 찟땅 티나밋다사하가땅 티나밋다삼빠윳땅 — 이당 웃짜띠, 빅카웨-, 앗잣땅 상킷땅 찟땅


비구들이여, 무엇이 안으로 수축한 심(心)인가? 비구들이여, 해태-혼침과 함께하고 해태-혼침과 연결된 심(心) — 이것이, 비구들이여, 안으로 수축한 심(心)이라고 불린다.


“katamañca, bhikkhave, bahiddhā vikkhittaṃ cittaṃ? yaṃ, bhikkhave, cittaṃ bahiddhā pañca kāmaguṇe ārabbha anuvikkhittaṃ anuvisaṭaṃ — idaṃ vuccati, bhikkhave, bahiddhā vikkhittaṃ cittaṃ 


까따만짜, 빅카웨-, 바힛다- 윅킷땅 찟땅? 양, 빅카웨-, 찟땅 바힛다- 빤짜 까-마구네- 아-랍바 아누윅킷땅 아누위사땅 — 이당 웃짜띠, 빅카웨-, 바힛다- 윅킷땅 찟땅


비구들이여, 무엇이 밖으로 흩어진 심(心)인가? 비구들이여, 밖으로 다섯 가지 소유의 사유에 묶인 것에 대해 계속해서 흩어지고 계속해서 확산한 심(心) — 이것이, 비구들이여, 밖으로 흩어진 심(心)이라고 불린다. 


“kathañca, bhikkhave, bhikkhu pacchāpuresaññī ca viharati — yathā pure tathā pacchā, yathā pacchā tathā pure? idha, bhikkhave, bhikkhuno pacchāpuresaññā suggahitā hoti sumanasikatā sūpadhāritā suppaṭividdhā paññāya. evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu pacchāpuresaññī ca viharati — yathā pure tathā pacchā, yathā pacchā tathā pure.


까딴짜, 빅카웨-, 빅쿠 빳차-뿌레-산니- 짜 위하라띠 — ‘야타- 뿌레- 따타- 빳차-, 야타- 빳차- 따타- 뿌레-? 이다, 빅카웨- 빅쿠노- 빳차-뿌레-산냐- 숙가히따- 호-띠 수마나시까따- 수-빠다-리따- 숩빠띠윗다- 빤냐-야. 에-왕 코-, 빅카웨-, 빅쿠 빳차-뿌레-산니- 짜 위하라띠 — ‘야타- 뿌레- 따타- 빳차-, 야타- 빳차- 따타- 뿌레-.


비구들이여, 어떻게 비구는 ‘먼저처럼 나중을, 나중처럼 먼저를.’이라며 선후(先後)의 상(想)을 가진 자로 머무는가? 여기, 비구들이여, 비구는 선후(先後)의 상(想)을 지혜로써 잘 붙잡고, 잘 작의(作意)하고, 잘 이해하고, 잘 꿰뚫는다. 이렇게, 비구들이여, 비구는 ‘먼저처럼 나중을, 나중처럼 먼저를.’이라며 선후(先後)의 상(想)을 가진 자로 머문다.


“kathañca, bhikkhave, bhikkhu yathā adho tathā uddhaṃ, yathā uddhaṃ tathā adho viharati? idha, bhikkhave, bhikkhu imameva kāyaṃ uddhaṃ pādatalā adho kesamatthakā tacapariyantaṃ pūraṃ nānappakārassa asucino paccavekkhati — ‘atthi imasmiṃ kāye kesā lomā nakhā dantā taco maṃsaṃ nhāru aṭṭhi aṭṭhimiñjaṃ vakkaṃ hadayaṃ yakanaṃ kilomakaṃ pihakaṃ papphāsaṃ antaṃ antaguṇaṃ udariyaṃ karīsaṃ pittaṃ semhaṃ pubbo lohitaṃ sedo medo assu vasā kheḷo siṅghāṇikā lasikā muttan’ti. evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu yathā adho tathā uddhaṃ, yathā uddhaṃ tathā adho viharati.


까딴짜, 빅카웨-, 빅쿠 야타- 아도- 따타- 웃당, 야타- 웃당 따타- 아도- 위하라띠? 이다, 빅카웨-, 빅쿠 이마메-와 까-양 웃당 빠-다딸라- 아도- 께-사맛타까- 따짜빠리얀땅 뿌-랑 나-납빠까-랏사 아수찌노- 빳짜웩카띠 — ‘앗티 이마스밍 까-예- 께-사- 로-마- 나카- 단따- 따쪼- 망상 느하-루 앗티 앗티민장 왁깡 하다양 야까낭 낄로-마깡 삐하깡 빱파-상 안땅 안따구낭 우다리양 까리-상 삣땅 셈-항 뿝보- 로-히땅 세-도- 메-도- 앗수 와사- 켈-로- 싱가-니까- 라시까- 뭇딴’띠. 에-왕 코-, 빅카웨-, 빅쿠 야타- 아도- 따타- 웃당, 야타- 웃당 따타- 아도- 위하라띠.


비구들이여, 어떻게 비구는 아래처럼 위로, 위처럼 아래로 머무는가? 여기, 비구들이여, 비구는 발바닥으로부터 올라가며, 머리카락으로부터 내려가며, 이 몸에 대해 피부의 경계를 채우는 여러 가지 부정(不淨)한 것들을 관찰한다. — ‘이 몸에는 머리카락-털-손발톱-이-피부-살-힘줄-뼈-골수-신장-심장-간-흉막-지라-허파-창자-장간막-위[위 속의 소화되지 않은 음식]-똥-쓸개즙-가래-고름-피-땀-지방-눈물-기름-침-콧물-관절액-오줌이 있다.’라고. 이렇게, 비구들이여, 비구는 아래처럼 위로, 위처럼 아래로 머문다.


“kathañca, bhikkhave, bhikkhu yathā divā tathā rattiṃ, yathā rattiṃ tathā divā viharati? idha, bhikkhave, bhikkhu yehi ākārehi yehi liṅgehi yehi nimittehi divā cittasamādhippadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti, so tehi ākārehi tehi liṅgehi tehi nimittehi rattiṃ cittasamādhippadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti; yehi vā pana ākārehi yehi liṅgehi yehi nimittehi rattiṃ cittasamādhippadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti, so tehi ākārehi tehi liṅgehi tehi nimittehi divā cittasamādhippadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti. evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu yathā divā tathā rattiṃ, yathā rattiṃ tathā divā viharati.


까탄짜, 빅카웨-, 빅쿠 야타- 디와- 따타- 랏띵, 야타- 랏띵 따타- 디와- 위하라띠? 이다, 빅카웨-, 빅쿠 예-히 아-까-레-히 예-히 링게-히 예-히 니밋떼-히 디와- 찟따사마-딥빠다-나상카-라사만나가-땅 잇디빠-당 바-웨-띠, 소- 떼-히 아-까-레-히 예-히 링게-히 떼-히 니밋떼-히 랏띵 찟따사마-딥빠다-나상카-라사만나가-땅 잇디빠-당 바-웨-띠; 예-히 와- 빠나 아-까-레-히 예-히 링게-히 예-히 니밋떼-히 랏띵 찟따사마-딥빠다-나상카-라사만나가-땅 잇디빠-당 바-웨-띠, 소- 떼-히 아-까-레-히 떼-히 링게-히 떼-히 니밋떼-히 디와- 찟따사마-딥빠다-나상카-라사만나가-땅 잇디빠-당 바-웨-띠, 에-왕 코-, 빅카웨-, 빅쿠 야타- 디와- 따타- 랏띵, 야타- 랏띵 따타- 디와- 위하라띠


비구들이여, 어떻게 비구는 낮처럼 밤에도, 밤처럼 낮에도 머무는가? 여기, 비구들이여, 비구는 낮 동안 어떤 상태, 어떤 특성, 어떤 상(相)에 의해 심(心)의 삼매와 노력의 행(行)들을 갖춘 여의족(如意足)을 닦는다. 그는 밤 동안 그런 상태, 그런 특성, 그런 상(相)에 의해 심(心)의 삼매와 노력의 행(行)들을 갖춘 여의족(如意足)을 닦는다. 또는, 밤 동안 어떤 상태, 어떤 특성, 어떤 상(相)에 의해 심(心)의 삼매와 노력의 행(行)들을 갖춘 여의족(如意足)을 닦는다. 그는 낮 동안 그런 상태, 그런 특성, 그런 상(相)에 의해 심(心)의 삼매와 노력의 행(行)들을 갖춘 여의족(如意足)을 닦는다. 이렇게, 비구들이여, 비구는 낮처럼 밤에도, 밤처럼 낮에도 머문다.


“kathañca, bhikkhave, bhikkhu vivaṭena cetasā apariyonaddhena sappabhāsaṃ cittaṃ bhāveti? idha, bhikkhave, bhikkhuno ālokasaññā suggahitā hoti divāsaññā svādhiṭṭhitā. evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu vivaṭena cetasā apariyonaddhena sappabhāsaṃ cittaṃ bhāveti.


까탄짜, 빅카웨-, 빅쿠 위와떼-나 쩨-따사- 아빠리요-낫데-나 삽빠바-상 찟땅 바-웨-띠? 이다, 빅카웨-, 빅쿠노- 아-ㄹ로-까산냐- 숙가히따- 호-띠 디와-산냐- 스와-딧티따-. 에-왕 코-, 빅카웨-, 빅쿠 위와떼-나 쩨-따사- 아빠리요-낫데-나 삽빠바-상 찟땅 바-웨-띠.


비구들이여, 어떻게 비구는 열려있고 덮여있지 않은 심(心)으로 빛나는 심(心)을 닦는가? 여기, 비구들이여, 비구는 광명(光明)의 상(想)을 잘 붙잡고, 낮의 상(想)을 잘 확립한다. 이렇게, 비구들이여, 비구는 열려있고 덮여있지 않은 심(心)으로 빛을 가진 심(心)을 닦는다. 


“katamā ca, bhikkhave, atilīnā vīmaṃsā? yā, bhikkhave, vīmaṃsā kosajjasahagatā kosajjasampayuttā — ayaṃ vuccati, bhikkhave, atilīnā vīmaṃsā.


까따마- 짜, 빅카웨-, 아띨리-나- 위-망사-? 야-, 빅카웨-, 위-망사- 꼬-삿자사하가따- 꼬-삿자삼빠윳따- — 아양 웃짜띠, 빅카웨-, 아띨리-나- 위-망사-


비구들이여, 무엇이 지나치게 움츠러든 관찰인가? 비구들이여, 게으름과 함께하고 게으름과 연결된 관찰 — 이것이, 비구들이여, 지나치게 움츠러든 관찰이라고 불린다.


“katamā ca, bhikkhave, atippaggahitā vīmaṃsā? yā, bhikkhave, vīmaṃsā uddhaccasahagatā uddhaccasampayuttā — ayaṃ vuccati, bhikkhave, atippaggahitā vīmaṃsā.


까따마- 짜, 빅카웨-, 아띱빡가히따- 위-망사-? 야-, 빅카웨-, 위-망사- 웃닷짜사하가따- 웃닷짜삼빠윳따- — 아양 웃짜띠, 빅카웨-, 아띱빡가히따- 위-망사-


비구들이여, 무엇이 지나치게 뻗친 관찰인가? 비구들이여, 들뜸과 함께하고 들뜸과 연결된 관찰 — 이것이, 비구들이여, 지나치게 뻗친 관찰이라고 불린다.


“katamā ca, bhikkhave, ajjhattaṃ saṃkhittā vīmaṃsā? yā, bhikkhave, vīmaṃsā thinamiddhasahagatā thinamiddhasampayuttā — ayaṃ vuccati, bhikkhave, ajjhattaṃ saṃkhittā vīmaṃsā.


까따마- 짜, 빅카웨-, 앗잣땅 상킷따- 위-망사-? 야-, 빅카웨-, 위-망사- 티나밋다사하가따- 티나밋다삼빠윳따- — 아양 웃짜띠, 빅카웨-, 앗잣땅 상킷따- 위-망사-


비구들이여, 무엇이 안으로 수축한 관찰인가? 비구들이여, 해태-혼침과 함께하고 해태-혼침과 연결된 관찰 — 이것이, 비구들이여, 안으로 수축한 관찰이라고 불린다.


“katamā ca, bhikkhave, bahiddhā vikkhittā vīmaṃsā? yā, bhikkhave, vīmaṃsā bahiddhā pañca kāmaguṇe ārabbha anuvikkhittā anuvisaṭā — ayaṃ vuccati, bhikkhave, bahiddhā vikkhittā vīmaṃsā 


까따마- 짜, 빅카웨-, 바힛다- 윅킷따- 위-망사-? 야-, 빅카웨-, 위-망사- 바힛다- 빤짜 까-마구네- 아-랍바 아누윅킷따- 아누위사따- — 아양 웃짜띠, 빅카웨-, 바힛다- 윅킷따- 위-망사- 


비구들이여, 무엇이 밖으로 흩어진 관찰인가? 비구들이여, 밖으로 다섯 가지 소유의 사유에 묶인 것에 대해 계속해서 흩어지고 계속해서 확산한 관찰 — 이것이, 비구들이여, 밖으로 흩어진 관찰이라고 불린다.


“kathañca, bhikkhave, bhikkhu pacchāpuresaññī ca viharati — yathā pure tathā pacchā, yathā pacchā tathā pure? idha, bhikkhave, bhikkhuno pacchāpuresaññā suggahitā hoti sumanasikatā sūpadhāritā suppaṭividdhā paññāya. evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu pacchāpuresaññī ca viharati — yathā pure tathā pacchā, yathā pacchā tathā pure.


까딴짜, 빅카웨-, 빅쿠 빳차-뿌레-산니- 짜 위하라띠 — ‘야타- 뿌레- 따타- 빳차-, 야타- 빳차- 따타- 뿌레-? 이다, 빅카웨- 빅쿠노- 빳차-뿌레-산냐- 숙가히따- 호-띠 수마나시까따- 수-빠다-리따- 숩빠띠윗다- 빤냐-야. 에-왕 코-, 빅카웨-, 빅쿠 빳차-뿌레-산니- 짜 위하라띠 — ‘야타- 뿌레- 따타- 빳차-, 야타- 빳차- 따타- 뿌레-.


비구들이여, 어떻게 비구는 ‘먼저처럼 나중을, 나중처럼 먼저를.’이라며 선후(先後)의 상(想)을 가진 자로 머무는가? 여기, 비구들이여, 비구는 선후(先後)의 상(想)을 지혜로써 잘 붙잡고, 잘 작의(作意)하고, 잘 이해하고, 잘 꿰뚫는다. 이렇게, 비구들이여, 비구는 ‘먼저처럼 나중을, 나중처럼 먼저를.’이라며 선후(先後)의 상(想)을 가진 자로 머문다.


“kathañca, bhikkhave, bhikkhu yathā adho tathā uddhaṃ, yathā uddhaṃ tathā adho viharati? idha, bhikkhave, bhikkhu imameva kāyaṃ uddhaṃ pādatalā adho kesamatthakā tacapariyantaṃ pūraṃ nānappakārassa asucino paccavekkhati — ‘atthi imasmiṃ kāye kesā lomā nakhā dantā taco maṃsaṃ nhāru aṭṭhi aṭṭhimiñjaṃ vakkaṃ hadayaṃ yakanaṃ kilomakaṃ pihakaṃ papphāsaṃ antaṃ antaguṇaṃ udariyaṃ karīsaṃ pittaṃ semhaṃ pubbo lohitaṃ sedo medo assu vasā kheḷo siṅghāṇikā lasikā muttan’ti. evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu yathā adho tathā uddhaṃ, yathā uddhaṃ tathā adho viharati.


까딴짜, 빅카웨-, 빅쿠 야타- 아도- 따타- 웃당, 야타- 웃당 따타- 아도- 위하라띠? 이다, 빅카웨-, 빅쿠 이마메-와 까-양 웃당 빠-다딸라- 아도- 께-사맛타까- 따짜빠리얀땅 뿌-랑 나-납빠까-랏사 아수찌노- 빳짜웩카띠 — ‘앗티 이마스밍 까-예- 께-사- 로-마- 나카- 단따- 따쪼- 망상 느하-루 앗티 앗티민장 왁깡 하다양 야까낭 낄로-마깡 삐하깡 빱파-상 안땅 안따구낭 우다리양 까리-상 삣땅 셈-항 뿝보- 로-히땅 세-도- 메-도- 앗수 와사- 켈-로- 싱가-니까- 라시까- 뭇딴’띠. 에-왕 코-, 빅카웨-, 빅쿠 야타- 아도- 따타- 웃당, 야타- 웃당 따타- 아도- 위하라띠.


비구들이여, 어떻게 비구는 아래처럼 위로, 위처럼 아래로 머무는가? 여기, 비구들이여, 비구는 발바닥으로부터 올라가며, 머리카락으로부터 내려가며, 이 몸에 대해 피부의 경계를 채우는 여러 가지 부정(不淨)한 것들을 관찰한다. — ‘이 몸에는 머리카락-털-손발톱-이-피부-살-힘줄-뼈-골수-신장-심장-간-흉막-지라-허파-창자-장간막-위[위 속의 소화되지 않은 음식]-똥-쓸개즙-가래-고름-피-땀-지방-눈물-기름-침-콧물-관절액-오줌이 있다.’라고. 이렇게, 비구들이여, 비구는 아래처럼 위로, 위처럼 아래로 머문다.


“kathañca, bhikkhave, bhikkhu yathā divā tathā rattiṃ, yathā rattiṃ tathā divā viharati? idha, bhikkhave, bhikkhu yehi ākārehi yehi liṅgehi yehi nimittehi divā vīmaṃsāsamādhippadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti, so tehi ākārehi tehi liṅgehi tehi nimittehi rattiṃ vīmaṃsāsamādhippadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti; yehi vā pana ākārehi yehi liṅgehi yehi nimittehi rattiṃ vīmaṃsāsamādhippadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti, so tehi ākārehi tehi liṅgehi tehi nimittehi divā vīmaṃsāsamādhippadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti. evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu yathā divā tathā rattiṃ, yathā rattiṃ tathā divā viharati.


까탄짜, 빅카웨-, 빅쿠 야타- 디와- 따타- 랏띵, 야타- 랏띵 따타- 디와- 위하라띠? 이다, 빅카웨-, 빅쿠 예-히 아-까-레-히 예-히 링게-히 예-히 니밋떼-히 디와- 위-망사-사마-딥빠다-나상카-라사만나가-땅 잇디빠-당 바-웨-띠, 소- 떼-히 아-까-레-히 예-히 링게-히 떼-히 니밋떼-히 랏띵 위-망사-사마-딥빠다-나상카-라사만나가-땅 잇디빠-당 바-웨-띠; 예-히 와- 빠나 아-까-레-히 예-히 링게-히 예-히 니밋떼-히 랏띵 위-망사-사마-딥빠다-나상카-라사만나가-땅 잇디빠-당 바-웨-띠, 소- 떼-히 아-까-레-히 떼-히 링게-히 떼-히 니밋떼-히 디와- 위-망사-사마-딥빠다-나상카-라사만나가-땅 잇디빠-당 바-웨-띠, 에-왕 코-, 빅카웨-, 빅쿠 야타- 디와- 따타- 랏띵, 야타- 랏띵 따타- 디와- 위하라띠


비구들이여, 어떻게 비구는 낮처럼 밤에도, 밤처럼 낮에도 머무는가? 여기, 비구들이여, 비구는 낮 동안 어떤 상태, 어떤 특성, 어떤 상(相)에 의해 관찰의 삼매와 노력의 행(行)들을 갖춘 여의족(如意足)을 닦는다. 그는 밤 동안 그런 상태, 그런 특성, 그런 상(相)에 의해 관찰의 삼매와 노력의 행(行)들을 갖춘 여의족(如意足)을 닦는다. 또는, 밤 동안 어떤 상태, 어떤 특성, 어떤 상(相)에 의해 관찰의 삼매와 노력의 행(行)들을 갖춘 여의족(如意足)을 닦는다. 그는 낮 동안 그런 상태, 그런 특성, 그런 상(相)에 의해 관찰의 삼매와 노력의 행(行)들을 갖춘 여의족(如意足)을 닦는다. 이렇게, 비구들이여, 비구는 낮처럼 밤에도, 밤처럼 낮에도 머문다.


“kathañca, bhikkhave, bhikkhu vivaṭena cetasā apariyonaddhena sappabhāsaṃ cittaṃ bhāveti? idha, bhikkhave, bhikkhuno ālokasaññā suggahitā hoti divāsaññā svādhiṭṭhitā. evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu vivaṭena cetasā apariyonaddhena sappabhāsaṃ cittaṃ bhāveti.


까탄짜, 빅카웨-, 빅쿠 위와떼-나 쩨-따사- 아빠리요-낫데-나 삽빠바-상 찟땅 바-웨-띠? 이다, 빅카웨-, 빅쿠노- 아-ㄹ로-까산냐- 숙가히따- 호-띠 디와-산냐- 스와-딧티따-. 에-왕 코-, 빅카웨-, 빅쿠 위와떼-나 쩨-따사- 아빠리요-낫데-나 삽빠바-상 찟땅 바-웨-띠.


비구들이여, 어떻게 비구는 열려있고 덮여있지 않은 심(心)으로 빛나는 심(心)을 닦는가? 여기, 비구들이여, 비구는 광명(光明)의 상(想)을 잘 붙잡고, 낮의 상(想)을 잘 확립한다. 이렇게, 비구들이여, 비구는 열려있고 덮여있지 않은 심(心)으로 빛을 가진 심(心)을 닦는다. 


evaṃ bhāvitā kho, bhikkhave, cattāro iddhipādā evaṃ bahulīkatā mahapphalā honti mahānisaṃsā.


에-왕 바-위따- 코-, 빅카웨-, 짯따-로- 잇디빠-다- 에-왕 바훌리-까따- 마합팔라- 혼-띠 마하-니상사-


비구들이여, 이렇게 닦고 이렇게 많이 행한 사여의족(四如意足)은 커다란 결실과 커다란 이익이 있다. 

[이어집니다]

Comments

로그인한 회원만 댓글 등록이 가능합니다.
이전 다음 목록
이용약관 | 개인정보취급방침 | 이메일 무단수집거부 | 책임의 한계와 법적고지
대표 : 해피법당   주소 : 부산시 부산진구 연수로 2(양정동) 3층   전화 : 051-864-4284   개인정보관리책임자 : 해피법당   이메일 : happysangha@naver.com
 COPYRIGHT©2018 근본경전연구회 . ALL RIGHTS RESERVED.

Close